"Het zal een grote staking worden en de regering dwingen, als ze verstandig is, om te beseffen dat ze een sociaal conflict koopt en dat het niet zal stoppen omdat arbeiders ander beleid eisen," zei Gemeenschappelijk Front-coördinator Sebastião Santana op een persconferentie in Lissabon.

De vakbondsleider voorspelde de sluiting van veel scholen, verstoringen in de gezondheidszorg en bij justitie, evenals een sterke participatie van arbeiders bij lokale overheden, centrale overheidsdiensten en in cultureel en monumentenwerk.

Op de vraag of hij echt gelooft dat de regering haar beleid zal terugdraaien, verklaarde Santana dat hij niet verwacht dat "de regering zich zonder slag of stoot gewonnen zal geven", maar dat het "altijd de strijd van de arbeiders was die regeringen ten val bracht en de valorisatie van arbeid in voorgaande jaren garandeerde".

Voor de vakbondsleider kunnen arbeiders geen staatsbegroting accepteren die de arbeidsomstandigheden verslechtert en desinvesteert in openbare diensten.

Sebastião Santana zei dat de stijging van het gezondheidsbudget in 2026 zelfs lager is dan de inflatie en dat van de totale 17 miljard euro meer dan de helft naar de privésector gaat (voor onderzoeken, operaties, medicijnen, enz. die door de staat worden gefinancierd).

"Er zijn 760.000 mensen [die] in de publieke sector werken, die een belangrijke invloed hebben in de Portugese samenleving. Als de regering hier geen rekening mee houdt, is dat een ernstige kortzichtigheid," zei hij.

Op de vraag of er ruimte zou zijn in de staatsbegroting om de 15% loonsverhoging die het Gemeenschappelijk Front eist (ten minste 150 euro) op te nemen, gezien het lichte overschot van 0,1% van het Bruto Binnenlands Product (BBP) dat wordt verwacht voor 2026, antwoordde de vakbondsleider bevestigend, zolang de politieke prioriteiten worden gewijzigd.

"Er is genoeg ruimte. Als het voorstel voor de staatsbegroting geen belastingvoordelen van 1,7 miljard euro voor bedrijven bevat, als het geen verlaging van de vennootschapsbelasting van 300 miljoen euro bevat (...). Het is geen kwestie van geldgebrek, het is een kwestie van politieke keuze," verklaarde hij.

Sebastião Santana vermeldde ook dat het begrotingsvoorstel een stijging van 14% van de defensie-uitgaven omvat en dat er onlangs een investering van 50 miljoen euro werd aangekondigd voor de aankoop van Amerikaanse wapens die aan Oekraïne zullen worden geleverd.

"Het doet ons geloven dat Portugal vandaag de dag meer veiligheidsproblemen heeft dan gezondheidsproblemen, wat niet waar is," benadrukte hij.

Op de vraag of de staking enige verandering zou kunnen brengen in de goedkeuring van de begroting in het parlement, gezien het feit dat de Socialistische Partij (PS) al een "veeleisende onthouding" heeft aangekondigd, zei Sebastião Santana dat de PS "nog tijd heeft om van gedachten te veranderen" en dat het politieke proces niet alleen over het parlement gaat en wordt bepaald door sociale strijd.

Over de minimale diensten in deze staking legden de leiders van het Gemeenschappelijk Front uit dat de stakingsberichten zoals gewoonlijk de minimale diensten definiëren en dat deze in de gezondheidszorg bijvoorbeeld noodgevallen omvatten, geplande operaties die als dringend worden beschouwd, behandelingen zoals vruchtbaarheidsbehandelingen, thuisopnames, enz.

Tot nu toe hebben ongeveer 20 entiteiten (voornamelijk in de gezondheidszorg) de gedefinieerde minimumdiensten aangevochten, waarbij de beslissing wordt genomen door het arbitragehof.

"Het is een schande dat de overheid niet altijd rekening houdt met essentiële sociale behoeften, alleen op stakingsdagen," verklaarde Sebastião Santana, eraan toevoegend dat voor basisgezondheidszorg vaak meer werknemers nodig zijn dan op een normale werkdag.

"Schandalig"

Ook op de persconferentie noemde het Gemeenschappelijk Front het arbeidshervormingspakket "beschamend" en dat de staatshervorming een "afbraak van openbare diensten" is, te beginnen met de oprichting van het Agentschap voor het Beheer van het Onderwijsstelsel, dat volgens het Front een bedrijfsmatige logica zou hebben en de eerste fase zou zijn van de afbraak van het openbare onderwijssysteem.

De regering diende het voorstel voor de staatsbegroting van 2026 in bij de Nationale Assemblee op 9 oktober en handhaafde het oorspronkelijke voorstel voor salarisverhogingen voor ambtenaren zoals voorzien in de meerjarenovereenkomst die in november 2024 werd ondertekend met Fesap en het Vakbondsfront.

Het Front syndicale vertegenwoordigt 29 vakbonden uit alle sectoren van het openbaar bestuur.