Er zijn landen waarin we leven en landen die ons vasthouden. Portugal is dat laatste voor mij geworden. Ik kwam hier aan na twaalf jaar in Zuidoost-Azië met acht koffers, het begin van een verhaal dat continenten had doorkruist en het stille gevoel dat ik aan een nieuw hoofdstuk van mijn leven begon. Wat ik nog niet wist, was hoe diep dit land vorm zou geven aan de uiteindelijke vorm van dat verhaal.

De eerste pagina's van De rode zijden jurk werden geschreven op het eiland Penang in Maleisië, in de stilte voor zonsopgang, in mijn schrijfkamer met uitzicht op de Straat van Malakka en in kleine notitieboekjes tijdens lange moessonmiddagen. Ik droeg het met me mee door de tempels van Siem Reap en de drukke straten van Phnom Penh. Deze plaatsen hebben me getekend op een manier die ik nog steeds moeilijk kan beschrijven. Parijs komt ook voor in de roman, hoewel het Parijs dat ik schreef eerder verbeeld dan beleefd is, net als de steden die eerder spiegels van verlangen dan herinneringen worden.

Maar Portugal is waar ik de auteur werd. Het bewerken gebeurde hier, niet in dramatische uitbarstingen, maar in het afgemeten, gezellige ritme dat dit land lijkt aan te moedigen. Het deed me afvragen hoeveel van ons onafgemaakte verhalen met zich meedragen, wachtend op de juiste plaats, of het juiste tempo, om ze te voltooien.

Credits: Geleverd beeld; Auteur: Client;

Er is hier iets in de atmosfeer dat uitnodigt tot nadenken zonder haast. Misschien is het de kwaliteit van het licht of de manier waarop de Atlantische Oceaan zich opent als een onafgemaakte zin. Misschien is het het tempo van het dagelijks leven, de zachte verwachting, de manier waarop mensen blijven hangen zonder zich te verontschuldigen. Wat de reden ook is, Portugal gaf me de ruimte om met een ander soort aandacht terug te keren naar mijn manuscript. Zachter. Steviger. Eerlijker.

Hier wonen heeft me anders doen denken over hoe plaats ons vormt. In Zuidoost-Azië ontvouwde het leven zich in levendige kleuren en intensiteit; alles leek direct, verhevigd, dicht op de huid. Portugal daarentegen nodigde uit tot een subtielere afstemming - het soort opmerken dat gebeurt als je stopt met je te haasten naar een toekomst die je je elders had voorgesteld. Het moedigde me aan om aandacht te besteden aan de gebaren van het dagelijks leven, de pauzes tussen de dingen, de ingetogen schoonheid die zich alleen openbaart als je bereid bent om stil te zijn.

Ik realiseerde me langzaam dat een roman niet alleen geschreven wordt door de onwaarschijnlijke bedgenoten van creativiteit en discipline, maar ook door plaats. Sommige plaatsen vragen ons om uit te breiden; andere helpen ons om te luisteren. Portugal deed dat laatste. Het bood een container voor het rustigere werk van het vormgeven van een verhaal, van het vinden van de emotionele helderheid die nodig is om iets af te maken dat ver van deze kusten begon.

Credits: Beeld geleverd; Auteur: Client;

En in dat proces verschoof er nog iets. Ik begon mezelf minder als bezoeker te zien en meer als schrijver in gesprek met een land dat me leerde hoe ik mijn eigen creatieve leven moest leiden. Ik vond favoriete plekken, het soort hoekjes waar ideeën samenkomen. Ik vervoerde mijn Aziatische schrijfkamer - de zachtrode fluwelen chaise longue, de Parsi Indiase schrijftafel - en schilderde zelfs de muur achter mijn bureau in Maleisisch Peranakan blauw. Nu, op de bovenste verdieping van mijn nieuwe huis, op een steenworp afstand van de rivieroever aan de rand van de Taag, heb ik weer in de vroege uurtjes gezeten, elk woord en werkwoord bijgeschaafd en vormgegeven tot een rustig gevoel van tevredenheid zich in mijn ziel nestelde. Ik leerde te vertrouwen op het langzame verloop van de dingen.

Romanschrijver worden in Portugal was geen dramatische transformatie. Het was een geleidelijke vestiging. Een verdieping. Een erkenning dat creativiteit een bepaald soort grond nodig heeft en dat dit land - met zijn azulejos betegelde muren, zijn winterse regens, zijn moeiteloze mix van melancholie en schoonheid - precies dat bood.

Nu ik me voorbereid om mijn boek de wereld in te sturen, blijft Portugal aanwezig op manieren die me verrassen. Niet in het verhaal zelf, maar in de manier waarop ik het schrijven ben gaan begrijpen: als iets dat geworteld is in de plaats, gevormd door aandacht en versterkt door de stille moed om bij een verhaal te blijven tot het onthult wat het wil zeggen. En misschien voelde Portugal daarom wel als de juiste plek om het boek te eindigen. Het draagt een natuurlijk begrip van verlangen in zich, wat de Portugezen saudade noemen - de bitterzoete ruimte tussen wat is geweest en wat nog zou kunnen worden.

Deze column zal die rode draad volgen: de wisselwerking tussen creativiteit, erbij horen en de plaatsen die vorm geven aan wie we worden. In de komende maanden zal ik de culturele ruimtes, hotellobby's, historische cafés en antieke boekwinkels verkennen die mijn schrijversleven hebben begeleid, de gesprekken en ontmoetingen die het hebben verdiept en de rustigere waarheden die naar boven komen als we aandacht besteden aan waar we zijn. Ik zal er gesproken blikken in het verhaal bij geven. Aan het einde van elke column zal ik een korte lezing uit de roman opnemen, opgenomen op een plek die mijn leven als romandebutant heeft gevormd of nog vormt. Deze maand begin ik met de openingsalinea.

Op dit moment voelt dit niet alleen als het begin van een nieuw jaar, maar ook als het begin van een nieuw hoofdstuk - een gesprek tussen een schrijfster en een land dat haar heeft geholpen beter te luisteren. En door dit met anderen te delen, hoop ik dat het jou zal helpen om de plaatsen op te merken die ook jouw eigen reis hebben gevormd.

www.theredsilkdress.com


Bio:

Natalie Turner is een Britse auteur die in Lissabon woont. Haar debuutroman, The Red Silk Dress, verkent identiteit en verlangen. Ze werkt ook internationaal als leiderschapsadviseur en is oprichter van Women Who Lead.