"Volgens de meest recente beschikbare gegevens bleven de huizenprijzen in de tweede helft van 2025 in verschillende EU-landen overgewaardeerd. De Commissie schat dat de gemiddelde overwaardering het hoogst is in Portugal, met ongeveer 25%, waarmee ze andere vastgoedmarkten overtreft", aldus het EU-uitvoerend orgaan.

In een portret van de huisvestingscrisis in de EU, dat het vandaag voorgestelde plan voor betaalbare huisvesting vergezelt, voegt de instelling eraan toe dat "de stijging van de huizenprijzen in 2016 de inkomensgroei begon te overtreffen en de kloof tussen beide sterk is vergroot", waarbij de grootste stijgingen in de afgelopen tien jaar "zich voordeden in Portugal, Nederland, Hongarije, Luxemburg, Ierland, Tsjechië en Oostenrijk."

Betaalbare huisvesting

De Europese Commissie presenteerde vandaag het eerste EU-brede plan ter bevordering van betaalbare huisvesting, dat een strategie voor woningbouw omvat (met de nadruk op leegstaande woningen en de renovatie en verbouwing van gebouwen), de vereenvoudiging van de bouwregels (zoals vergunningen) en de herziening van de regels voor staatssteun (waardoor het voor lidstaten gemakkelijker wordt om te investeren in betaalbare en sociale huisvesting).

Het omvat ook meer Europese financiering (uit de langetermijnbegroting van de EU, cohesie, het InvestEU-programma en de Europese Investeringsbank), de bestrijding van vastgoedspeculatie (met meer transparantie in de sector) en een nieuwe wet inzake lokale huisvesting (met een wettelijk kader voor lokale overheden om op te treden).

Verder wordt aandacht besteed aan jongeren, waaronder studenten, die behoren tot de groepen die het zwaarst worden getroffen door de huisvestingscrisis, met maatregelen om investeringen in universitaire woningen te mobiliseren en buitensporige hypotheekbetalingen te voorkomen.

Er zullen ook samenwerkingsstructuren worden gecreëerd, zoals een alliantie voor huisvesting, waarbij lidstaten, burgemeesters en regionale autoriteiten betrokken zijn, en mechanismen voor marktmonitoring.

Nieuwe woningen

In de komende 10 jaar zal de EU ongeveer 650.000 nieuwe woningen per jaar moeten bouwen, wat een publieke en private investering van 150 miljard euro per jaar impliceert.

De Europese Unie heeft te maken met een huisvestingscrisis in landen als Portugal, waar de huizen- en huurprijzen aanzienlijk zijn gestegen, waardoor het moeilijk is om toegang te krijgen tot betaalbare huisvesting, vooral voor jongeren en gezinnen met een laag inkomen. De huizenprijzen in de EU zijn sinds 2015 met gemiddeld 60% gestegen en in sommige lidstaten met meer dan 200%, terwijl ook de huurprijzen en energiekosten zijn blijven stijgen.

De bouwvergunningen voor woningen zijn sinds 2011 echter met ongeveer 22% gedaald.

Bovendien wordt er druk uitgeoefend door kortetermijnverhuur, die in sommige EU-locaties tot 20% van de woningvoorraad uitmaakt, na de afgelopen 10 jaar met meer dan 90% te zijn gegroeid.