In de snelle wereld van vandaag is junkfood toegankelijker en aanlokkelijker dan ooit, wat heeft geleid tot meer inspanningen om de promotie van ongezond eten en drinken te verminderen.

Hoewel af en toe iets lekkers eten deel uitmaakt van een evenwichtig leven, kunnen kinderen soms subtiele tekenen vertonen van een diepere, meer problematische relatie met ongezond voedsel.

Het vroegtijdig herkennen van de waarschuwingssignalen is de eerste stap om je kind te helpen een gezondere, evenwichtigere relatie met eten op te bouwen. Hier zijn vijf rode vlaggen die kunnen wijzen op een verslaving aan junkfood, en advies van deskundigen over wat je kunt doen om te helpen...

1. Intens verlangen naast honger

"Een belangrijk teken is het intense verlangen dat verder gaat dan de honger. Het kind fixeert zich op bepaald voedsel (zoals chips of snoep) en raakt van streek als het er geen toegang toe krijgt," benadrukt Dr. Manpreet Dhuffar-Pottiwal, registerpsycholoog en specialist in gedragsverslavingen.

2. Controleverlies

"Dit is het onvermogen om te stoppen met het eten van junkfood, zelfs als het vol zit, vaak in het geheim of voorbij het punt van ongemak," zegt Dhuffar-Pottiwal.

3. Ontwenningsverschijnselen

Prikkelbaarheid, stemmingswisselingen of hoofdpijn wanneer junkfood niet beschikbaar is, is een andere rode vlag waar je op moet letten, voegt de psycholoog toe.

Credits: PA;

4. Verwaarlozing van gezondere opties

"Aanhoudende weigering van uitgebalanceerde maaltijden of eerder genoten hele voedingsmiddelen kan ook een teken zijn," merkt Dhuffar-Pottiwal op.

5. Impact op het dagelijks leven

"Let op vermijding van sociale activiteiten, afnemende schoolprestaties of schuldgevoel/schaamte over eetgewoonten", adviseert Dhuffar-Pottiwal.

Welke rol speelt dopamine of hersenchemie in hoe kinderen reageren op junkfood?

"Wanneer kinderen of volwassenen junkfood eten, stimuleren de hoge suiker-, vet- en zoutgehaltes de afgifte van dopamine in de hersenen - een neurotransmitter die geassocieerd wordt met plezier en beloning", legt Dr. Adarsh Dharendra uit, adviserend psychiater in het Priory's Life Works ziekenhuis en het Priory Hospital Woking.

"Deze golf creëert een tijdelijk gevoel van voldoening, waardoor het idee van voedsel als een 'feel-good factor' wordt versterkt. Na verloop van tijd beginnen de hersenen meer van deze voedingsmiddelen te verlangen om dezelfde kick te krijgen, waardoor de basis wordt gelegd voor dwangmatig eten."

Zijn bepaalde soorten junkfood verslavender voor kinderen dan andere?

"Bewerkte voedingsmiddelen die zijn ontwikkeld om de 'gelukzaligheidspunten' te maximaliseren, zoals chips, chocolade, suikerhoudende ontbijtgranen en fastfood zijn bijzonder problematisch", waarschuwt Dhuffar-Pottiwal. "Deze producten combineren geraffineerde koolhydraten, vetten en kunstmatige toevoegingen, waardoor verzadigingssignalen worden verstoord."

Hoe kan een verslaving aan junkfood de lichamelijke en geestelijke gezondheid van een kind beïnvloeden?

"Als er niets aan gedaan wordt, kunnen deze gewoonten escaleren tot een echte eetbuienstoornis, die het dagelijks leven verstoort en bijdraagt aan een laag gevoel van eigenwaarde, vooral in de context van gewichtstoename," zegt Dharendra. "Mensen kunnen last krijgen van prikkelbaarheid, stemmingswisselingen en verlies van controle over eten."

Hoe kunnen ouders normale trek onderscheiden van problematisch gedrag?

"Cravings zijn normaal; de context bepaalt de pathologie", zegt Dhuffar-Pottiwal. "De belangrijkste rode vlaggen zijn frequentie/intensiteit, zoals dagelijkse onrust over de toegang tot junkfood en functionele beperkingen, zoals het overslaan van activiteiten of liegen om lekkernijen te krijgen. Eten gebruiken om te kalmeren tijdens stress kan ook een rode vlag zijn."

Als dit een probleem is waar je kind mee worstelt, maak je dan geen zorgen, wij zijn er om te helpen. Hier zijn enkele tips om kinderen te helpen hun obsessie met junkfood te overwinnen en gezondere keuzes te maken...

Modelleer evenwichtig gedrag

"Intergenerationeel kunnen de eigen eetgewoonten en emotionele associaties van ouders met eten (bijv. snacks gebruiken als beloning) disfunctioneel gedrag normaliseren," zegt Dhuffar-Pottiwal. "Kinderen imiteren verzorgers, dus vermijd het labelen van voedingsmiddelen als 'goed' of 'slecht'."

Credits: PA;

Creëer structuur

"Bied regelmatige, uitgebalanceerde maaltijden aan om extreme honger te voorkomen," adviseert Dhuffar-Pottiwal.

Betrek je kind erbij

"Werk samen bij het plannen van de maaltijd of bij het koken om autonomie en nieuwsgierigheid op te bouwen," adviseert Dhuffar-Pottiwal.

Geleidelijke veranderingen

"Vervang sterk bewerkte snacks door minimaal bewerkte alternatieven," stelt Dhuffar-Pottiwal voor. "Bied bijvoorbeeld fruit met notenboter aan in plaats van snoep."

Speel in op emotionele behoeften

"Leer niet-food copingstrategieën zoals mindfulness, meditatie als gezin of creatief spel," raadt Dhuffar-Pottiwal aan.

Aanpassingen aan de omgeving

"Beperk de beschikbaarheid van junkfood thuis (bijvoorbeeld door zoete snacks buiten bereik te houden) in plaats van een regelrecht verbod, dat averechts kan werken," adviseert Dhuffar-Pottiwal.

Wees barmhartig

"Medeleven is de sleutel voor zowel ouders als kinderen," zegt Dhuffar-Pottiwal. "Zie veranderingen als bevordering van welzijn, niet als straf. Het kost tijd om intergenerationele patronen af te leren en kleine, consistente stappen leveren duurzame vooruitgang op."