De lijn voor emotionele steun en zelfmoordpreventie werd in 1997 in Coimbra opgericht door universiteitsstudenten die zich geïsoleerd voelden, maar breidde zich al snel uit naar iedereen die emotionele steun nodig had.

In een gesprek met Lusa op Wereld Geestelijke Gezondheidsdag, naar aanleiding van waarschuwingen van deskundigen over de toename van zelfbeschadiging onder jongeren, legde de voorzitter van de lijn uit dat de meeste oproepen (52%) worden gedaan door volwassenen (36-64 jaar) en senioren (17%).

"Pas daarna komen jongvolwassenen, studenten en heel weinig tieners," merkte Rita Neves op, vrijwilliger bij de dienst sinds 2021.

Ten aanzien van de vraag of hier een verklaring voor is, zei de verantwoordelijke dat het niet te wijten is aan een gebrek aan bekendheid van de lijn, die "erg populair" is op hogescholen en scholen, maar eerder omdat studenten "niet zo open staan voor het vragen om hulp of het bellen van hulplijnen."

Volgens de verantwoordelijke zag de lijn "een exponentiële toename" in het academisch jaar 2024-2025, meer dan 100%, met in totaal 1.799 oproepen. Dit geeft aan dat "mensen steeds meer behoefte hebben om te praten, of dat de lijn een steeds groter publiek bereikt."

Ondanks het feit dat het een emotionele steun- en zelfmoordpreventielijn is, zijn de meeste oproepen niet gerelateerd aan zelfmoord, maar eerder aan romantische relaties, familie, vriendschappen en eenzaamheid.

SOS Estudante (915246060; 969554545; 239484020) ontvangt ook veel stille telefoontjes van mensen die zich niet kunnen uiten. Ze benadrukt echter dat alleen al de wetenschap dat er iemand aan de andere kant van de lijn is, hen kalmeert en aanmoedigt om opnieuw te proberen te bellen.

"Er zijn ook veel mensen die gewoon bellen om over hun dag te praten," vaak is dat de eerste keer dat ze die dag met iemand praten.

"We geloven dat eenzaamheid in bijna elk gesprek aanwezig is," zegt Rita Neves.

Primaire ondersteuning

Rita Neves legt uit dat de hulplijnen primaire ondersteuning bieden. "In ons geval werken we tussen 20u en 01u en zijn er meestal geen psychologen beschikbaar", zegt Rita Neves.

"Het is primaire ondersteuning voor iemand die in een crisis verkeert of op dat moment echt moet praten, maar het zal nooit psychologische ondersteuning vervangen," voegde ze eraan toe.

De lijn heeft momenteel 33 vrijwilligers, allemaal studenten uit verschillende gebieden van het hoger onderwijs in Coimbra, die "een lang wervingsproces" hebben doorlopen en "30 uur training die hen kwalificeert om alle soorten oproepen te beantwoorden".

"We zijn allemaal vrijwilligers; we krijgen er niets voor terug behalve de voldoening te weten dat we een verschil maken," zei de voorzitter, die om redenen van anonimiteit stopte met het beantwoorden van oproepen nadat ze de functie aanvaardde.

Terugkijkend op haar tijd bij de dienst, zei Rita Neves dat "het moeilijkste deel" is om afstand te kunnen nemen en te beseffen dat de hulp die ze kunnen bieden "vrij beperkt is", maar ze benadrukte dat vrijwilligers professionele psychologische ondersteuning krijgen wanneer ze die nodig hebben.

"We praten aan de telefoon en hoewel we sterk geloven in de kracht van actief luisteren, is de waarheid dat het niet altijd binnen onze macht ligt om iemands leven te redden," erkende ze ontluchtend: "Er zijn oproepen die we nooit vergeten."

Op deze dag wilde Rita de boodschap overbrengen dat "om hulp vragen een daad van moed is" en dat "je bewust zijn van de mensen om je heen levens kan redden".